کاشی کاری و کاشی سازی اصفهان
استان اصفهان یکی از بزرگترین مراکز تولید انواع مختلف صنایع دستی ایران محسوب می شود. کاشی سازی یکی از اصلی ترین صنایع دستی اصفهان که در تور اصفهان خواهید دید و از زمانهای کهن رواج داشته است. قدیمی ترین کاشی های موجود اصفهان، کاشی های فیروزه رنگی است که کتیبه های تاریخی تارک مناره های سلجوقی با آن ها آراسته شده است. در قرن هشتم قمری با تزئین بناها با کاشی ترقی بسیار کرد و تا اواخر نیمه اول قرن دوازدهم هجری قمری که زمان انقراض سلسله صفویه است ادامه داشت. به تدریج استفاده از کاشی با نقوش گل و بوته، نوع خشت و هفت رنگ رواج و کاشیکاران اصفهانی علاوه بر گل و بوته و اشکال هندسی از نقش حیوانات در تزئین کاخها و منازل استفاده کردند.
در این فرآورده ها ویژگی طرحها و نقشهای قدیمی به خوبی حفظ شده است و حتی امروز هم خواستاران بسیاری دارد. از دیگر هنر هایی که با استفاده از کاشی در این استان انجام می گیرد کاشی معرق می باشدکه عبارت از بریدن و خرد کردن کاشی و در کنار هم قرار دادن آنهاست. از آنجا که نقشهایی که روی کاشی ها پیاده می شود تا حدی پیچیده است کاشی سازها نمی توانند آنها را به صورت ذهنی ترسیم کنند، از این رو صنعتگران طرحهای مورد نظر را به طراحان سفارش می دهند. پس از اینکه طرح مورد نظر تهیه شد صنعتگران آنرا روی کاشی پیاده می کنند. برای این منظور طرح مورد نظر را روی کاشی ساده که قبلاً آماده شده قرار می دهند و سپس روی خطوط طرح، سوزن فرو می کنند و به این ترتیب خطوط نقشه در جای سوزن باقی می ماند که باریختن گرد زغال روی منفذهای ایجاد شده، شکل و طرح مورد نظر برروی کاشی انتقال داده می شود. پس از آن خطوط را بر حسب ذوق و سلیقه رنگ آمیزی کرده و جهت پخت به داخل کوره می گذارند.
در اصفهان علاوه بر کاشی های ساده ساختمانی، کاشی های نقش دار مخصوص نماهای خارجی بنا ها و مساجد به صورت هفت رنگ و معرق نیز تولید می شوند و به کار می روند. همچنین ظروف کاشی، گلدان و اشیاء مختلف دیگر با نقوش مختلف ساخته می شوند که عموما جنبه صادراتی دارند. در شهرهای مختلف استان اصفهان نیز کاشی سازی رایج است. ظروف آبی با نقش سیاه قلم در شهرضا معروفیت فراوان دارند.
حدود
۶۰ درصد کاشی های هفت رنگ و معرق به مصرف داخل می رسند و ۴۰ درصد بقیه به
خارج از کشور صادر می شوند. مواد اولیه برای ساخت کاشی مانند خاک، لعاب و
رنگ را در داخل کشور تهیه می کنند و بعضی از رنگ های کمیاب در خارج وارد می
شود. از اساتید مهم این هنر می توان به مرحوم مصدق زاده اشاره کرد.
